Freitag, 18. Dezember 2009

Frohe Weihnachten Cymru!

Time to blow away stale cliches of Welsh history; Wales is an ever-changing country. But what makes this small nation on the edge of Europe the place it is today? Historian and political commentator Hywel Williams, the presenter of a forthcoming television series on the topic, discusses the shape of modern Wales.(Features) - Western Mail (Cardiff, Wales) | Encyclopedia.com

I enjoyed watching the discussion re. Hywel Williams and his series about "modern" Wales with Angharad Mair last night. If I knew it was on a bit before I would have liked to take part.

I think Hywel Williams has a love for Wales - like I have really - for that though one must face the not-so-good things, too.

Mittwoch, 16. Dezember 2009

Hwyl fawr 2009 - helo 2010

Hwyl fawr 2009 - helo 2010

Un degawd (o fy mywyd) yng Nghymru



Fel y flwyddyn a degawd yn dod i ben, yr wyf yn meddwl am fy deng mlynedd mi oeddwn i’n byw yng Nghymru. Wrth edrych yn ôl, mae'r amser wedi mynd heibio yn gyflym iawn. Mae’n ymddangos fel blwyddyn neu ddau yn ôl pan dathlais y mileniwm newydd gyda Susanne a Michael, ffrindiau o Ogledd yr Almaen - a phryd rydym yn coginio pryd o fwyd yn y cegin Miss Nans Jones yn Melrose Avenue lle roeddwn yn aros am sbel.

Pan oeddwn i'n dal yn y Brifysgol yn Göttingen yn yr Almaen, penderfynais fy mod eisiau i ddod i Gymru i fyw. Mi oeddwn i hoffi y wlad, hoffi ieithoedd. Roeddwn eisiau newid! Roeddwn i wedi bod yn ymweld Cymru bob blwyddyn am wyth mlynedd, dysgu Cymraeg ac mi oedwn i ddod o hyd i fflat da a gwaith da. Rhan fwyaf o bobl yn symud gyda'u gwaith neu oherwydd eu bod eisiau priodi mewn gwlad arall-ond symudais yn unig allan o frwdfrydedd. Mae gen i ffrind o'r Almaen, Bonn a ddweud y gwir, a symudodd i Gymru hanner y flwyddyn cyn i mi. Anke.

Yn gyntaf, y fflat nad oedd mor hawdd, neu y swydd. Es i Goleg Trefeca cyntaf lle arhosais am wyth wythnos i helpu y wardeiniaid gyda thasgau curatorial. Wnes i gyfarfod wraig a ddywedodd hi oedd y llety ddelfrydol i mi, yn ganolog ac nid yn rhy ddrud yng Nghaerdydd.

Mi oeddwn i weithio ar gyfer mis arall yn y swyddfa yn yr Eglwys Bresbyteraidd Cymru cyn i mi wedi dechrau yn gweithio yn St Ffagans, amgueddfa awyr agored. Roeddwn i'n byw mewn tŷ caplaniaeth yn Cathays, sydd oedd taith gerdded saith munud da i Orielau ac Amgueddfeydd Cenedlaethol Cymru, ac nid oedd yn bell i gerdded i ganol y ddinas. Es i nofio a sawna i'r gwesty Hilton, i'r Theatr Shermans a oedd gerllaw, y brifysgol, bistros a thafarndai. Mi oedd popeth mor ganolog. Hyfryd! Mwynheais y cyfan. Yr unig peth gyda tŷ caplaniaeth oedd ei bod yn swnllyd iawn yno gan nad oedd y ffenestri gwydr sy'n dda. Roedd hi'n ffordd brysur, ar hyd Ffordd y Gogledd. Roeddwn yn seiclo yng Nghaerdydd ym mhobman, hyd yn oed i Llanisien, Sain Ffagan bob dydd ac yn ôl. Mi oedd y daith beic i Sain Ffagan yn braf iawn oherwydd ei fod ar hyd llwybr yr afon Taf, gan fynd heibio Eglwys Gadeiriol Llandaf, weithiau aroshais am Cappuccino mewn tŷ goffi braf yn Llandaf Stryd Fawr, ymlaen i feicio trwy Fairwater, wedyn ar “countrylane” bach hyd cyrraedd Sain Ffagan. Yn aml, roedd hi'n bwrw glaw, ond yr ymarfer i mi eu cadw heini ac yn eithaf fain.



Ar ol tri mis yng Nghaerdydd, yn anffodus, ges i ddamwain beic. Mi oedd hyn yn newid popeth i mi. Roeddwn yn rhuthro drwy Caeau Pontcanna a llithro ar y llwybr gwlyb yn y glaw. Roeddwn mewn poen am tua dau fis cyn i mi cael sgan MRI ei wneud gyda BUPA: oedd yn dangos dau disgiau prolapsed ddifrifol. Roeddwn i wedi cael ffisiotherapi yn yr Almaen achos mi oedd y system iechyd (NHS) yng Nghaerdydd yn hynod anodd. Mi oeddwn i ddod i adnabod y rhan fwyaf o'r chiropracters da yng Nghaerdydd ar y pryd, oeddwn i ffwrdd yn sâl yn aml dros flwyddyn cyn iddynt, cefais y sach!





Mi oedd y pris am fflatiau i rhentu yng Nghaerdydd yn uchel iawn o gymharu â fflatiau hardd yn yr Almaen. Mae'r safonau yn is i hyn yr wyf yn ei ddefnyddio i, hyd yn oed am £ 500 y mis. Symudais tua phedair gwaith tra oeddwn yn byw yn y brifddinas Cymru. Yn 2003, symudais i Aberystwyth oherwydd fy mod yn dechrau gweithio yn y Llyfrgell Genedlaethol Cymru yno. Cefais fflat da am £ 550 yn Heol y Wig. Unwaith eto, roedd y sŵn anodd, y tro ma y swn y fyfyrwyr (drunken students). Rwy'n cofio mynd i westai yn Sir Gaerfyrddin neu Sir Benfro ar ddechrau jyst i gael noson o gwsg da. Mi oedd y swydd yn ddiddorol iawn, y rhan fwyaf o bobl yn iawn hefyd. Gwnes i ddisgrifiadau archifol ar-lein am dros dair blynedd. Roedd rhai o bobl yn y llyfrgell yn gyfeillgar iawn, roedd rhai yn rhyfedd. Mi oedd ein rheolwr er enghraifft eisiau i fwynhau ei rôl fel rheolwr yn hytrach na bod yn teamplayer da neu ffrind. Doeddwn i ddim cael caniatáu i yfed coffi wrth y ddesg. Nid oeddwn erioed wedi profi hyn o'r blaen ac fi angen paned o goffi neu de pan fyddaf yn gweithio! Nid ydym yn gweithio gyda'r llawysgrifau gwreiddiol felly nid oeddwn i'n gweld y broblem. Es i Lundain, Caerdydd a Leicester ac i'r cyfandir o Aberystwyth. Mi oedd llawer o ffrindiau rhyngwladol aros yn fy fflat. Symudais i fflat arall yn Queens Road a oedd ychydig yn rhatach. Mi oedd y fflat yn iawn. Mae'r rhan fwyaf o amser cinio es i Ganolfan y Celfyddydau ar gyfer bryd o fwyd neu coffi latte. Rwy'n dal i hoffi awyrgylch i fyny yno ar fynydd Penglais. Fy hoff siopau yn Aber ydy y siopau Polly ar gyfer dillad, sebon, gemwaith ac anrhegion. Roedd hyn yn agos iawn i'r lle mi oeddwn i’n byw. Yn y nos yn aml, ges i bryd o fwyd yn y Caffi Blue Creek, oedd hynny’n arbed amser coginio i mi a oeddwn i'n darllen tra roeddwn i'n aros neu gwrdd â ffrindiau i sgwrsio. Ar y dechrau 2004, fe gwrddais fy nghariad Mark. Rydym wedi bod gyda ein gilydd ers hynny. Roedd tŷ bach gyda fe ym Machynlleth lle i symud i mewn ddechrau 2005 ac mi oedden ni’n prynu Llys Maldwyn yn 2006 ac wedi ei addurno am ddwy flynedd, hen ysgoldy, yr ydym am werthu yn y flwyddyn newydd. Yn 2004, cefais fy llawdriniaeth yn ôl yn yr Almaen. Mae popeth yn iawn gyda fy iechyd nawr. Rwyf wedi dysgu am wir Cymru, y bywyd yma. Mae fy hoff lefydd ydy Aberdyfi Beach, Caerdydd, Sain Ffagan, Llyn peninsula, Sir Benfro. Pan symudais i Gymru nad oedd we 2.0 a dim recession. Doeddwn i ddim yn hoffi yr holl glaw. Mwynheais Caerdydd gorau. Mae llawer yn mynd ymlaen yno. Mi oedd popeth yn brofiad. Blwyddyn a ddegawd newydd dda!

Donnerstag, 10. Dezember 2009

Christmassy thoughts in Wales

Christmassy thoughts in Wales

In Germany and in Wales the Christmas season can be very special if you are religious or not. It is Weihnachten in German like Nadolig in Welsh.




Many people in Germany decorate their houses in December, the children get excited about St. Niclas Day on the sixth of December (St. Niclas is the patron saint for the children) and about Christmas Eve, the 24th.

On the 5th , people put out a shoe or boot in the evening. I do this here in Machynlleth! If you were good during the year you get a present - that is the tradition. I like the Christmas markets, all the stalls, the crafts and the different food there. Students in Göttingen in Lower Saxony, not far from Hanover, where I went to university, they enjoy mulled wine there in the weeks leading to Christmas. It is a nice atmosphere!



I like December when there is snow. There was snow up on Cadair Idris a week ago.




Christmas-time is not complete without music. I like the Christmas oratorio by Bach, Welsh carols and festive music from all over the world really. “Atgof y Ser” with Bryn Terfel is nice at this time of the year.

At university I had a British Christmas party with my friends who also studied English Literature, linguistics and medieval studies. This was fun. We had mince pies which is not typical in Germany. In Göttingen, there is an English carol festival every year.


Ten years ago, I spent my first Christmas in Wales. I celebrated in Talley in Carmarthenshire. We had Christmas lunch in the Talley Arms. The food was generous and very good. All the locals were jolly and friendly. Our friend Delwyn showed me the village of Bethlehem. How nice to go to a place like this on Christmas Eve, don’t you think!? I have been following Heledd Cynwal’s “Seren Bethlehem” on S4C this year. Another time, I spent Christmas in Cardiff. We had Christmas lunch in the Quality Hotel. It was nice, too. I saw the nativity play in the Welsh church Capel y Crwys a few times, went to “Tweilwng yr Oen” in a Wesleyan Church in the city centre of Cardiff. Another year, I experienced Christmas in Llandovery and Llandeilo. I like Llandeilo. It has unique little shops and I used to go to the kitchen shop there which is marvellous for Christmas presents and Toast is quite nice for fashion, I think. I do not know if it is still there. A German friend Susanne came to Cardiff to see the Christmas celebrations in St. Fagans Open Air Museum. This is usually very good! I once went to Tredegar House, Newport which is always decorated nicely for Christmas, too. I have always loved Christmas shopping in Cardiff. The atmosphere with the Christmas lights is just wonderful! And Winter Wonderland with its ice-rink – how nice to be up in the ferris wheel looking down to Cathays and the city centre. Fab! From Cardiff I also travelled to Leicester, London for Christmas shopping. Since I lived in Machynlleth, we used to go to Shrewsbury and Birmingham for Christmas shopping.

In Machynlleth, we always have decorated Llys Maldwyn. I like Ian Snow and the Spectrwm Gallery to choose presents. Sadly, the lovely cookshop has gone from Machynlleth. We have never cooked a turkey here because we do not have a good oven. Ha ha ha! What an excuse, I know.

I used to write a lot of Christmas cards. Now the internet and lack of time has taken over but I do not like e-cards or virtual presents though. I never shop online for presents. That is lazy. Also you do not get the nice atmosphere I think.

I have spent Christmas three times in North Wales. One time it was snowing which was nice.


One Christmas-feeling film I love is “Holiday” with Cameron Diaz and Kate Winslet. An American comes to Britain while an English girl goes to the USA. We will hire it again from the DVD shop in Machynlleth.

Dienstag, 8. Dezember 2009

A detailed letter in Welsh and in English to the Welsh heritage secretary re. Welsh Culture International.

I have written a good and detailed letter to the Welsh heritage minister Alun Ffred Jones this morning re. the promotion, marketing and funding for Welsh Culture International.

A lot needs to be done here. Collaboration needs improving. I said this in the summer.

I also think Wales and the Welsh culture is already more appreciated in Europe than some people (politicians, curators) in Wales might think. I know this from my travels and because I am a German who"s dealt with this subject for almost twenty years now.

Wales Culture International

Mi oedd Diwylliant Cymru Rhyngwladol wedi bod yn un o'm buddiannau mwyaf angerddol am bron i ugain mlynedd bellach.


Rwy'n Anthropolegydd Diwylliannol sy wedi dysgu am y diwlliant Cymraeg o safbwynt hanesyddol a diwylliant cyfoesdrwy ymchwil yn Göttingen, Yr Almaen, a ddysgwyd yng Nghaerdydd. Mae gen i gwybodaeth ymchwil yn y mater hwn a phrofiad ymarferol.

Rwy wedi dysgu yr iaith Cymraeg fy hun, ac rwyf bellach wedi bod yn siaradwraig rhugl am ddeng mlynedd. Rwyf wedi byw yng Nghaerdydd (pan oeddwn yn byw y Mhentyrch, Heol-y-Parc, mi oeddwn yn hyd yn oed yn aelod o Blaid Cymru), Aberystwyth ac ym Machynlleth. Rwyf wedi mynychu'r Eisteddfod Genedlaethol ar gyfer yr wythnos gyfan dros ddeng gwaith, sefydlu arddangosfeydd celf rhyngwladol o Gymru ac am Gymru, yn perthyn i'r gymdeithas Caerdydd Almaen, wedi gwneud 13 o benodau ar gyfer podled diwylliannol Cymru yn Almaeneg, wedi bod yn gweithio yn Sain Ffagan am gyfnod hir ac fe ysgrifennais traethawd MA am y amgueddfa awyr agored yn Saesneg ar gyfer Goettingen Brifysgol. Mi oeddwn i weithio ar gyfer y Rhwydwaith Archifau Cymru yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru am dros dair blynedd. Mae Cymru 2.0 wedi bod yn her fawr i mi! Yr wyf yn falch i gyflenwi dim ond rhai cysylltiadau pwysig wefan sy'n cael eu hyrwyddo diwylliant Cymru yn rhyngwladol (mae hwn yn ddetholiad yn unig):


http://www.sub.uni-goettingen.de/archiv/ausstell/2008/wales.html
http://www.germanblogs.de/archive/author/Netty
http://www.kultura.lv/en/calendar/3787/
http://www.qype.com/search/find_by_tag?qype_query=walisisch
http://www.scribd.com/doc/7654404/Wales-Culture-Ethnoleg-Ewropeaidd-yng-Nghymru
http://www.arhivi.lv/index.php?1&61&view=news-detail&news_id=2284
http://twitter.com/welshculture



Buaswn yn ddiolchgar pe gallech gymryd golwg da ar y cysylltiadau. Yr wyf wedi gweld y ddadl ar hyrwyddo'r Diwylliant Cymru ar y llwyfan global ym mis Tachwedd yn y Cynulliad. Rwy'n cytuno â'r Janice Gregory, Llafur, Ogwr, a ddywedodd bod y tirwedd celfyddydau yng Nghymru weithiau yn ymddangos fel "cluttered". Mae diwylliant yn helpu'r economi.

Yr wyf wedi helpu fy mhartner Mark Robert Davey fel asiant. Mae e wedi bod yn cael trafferth fel ffotograffydd o Gymru (ac yn) Nghymru. Dangosodd arddangosfeydd am Gymru yn rhyngwladol, talu am ei hun. Dyma y gwefan y gwaith ffotograffiaeth: http://www.mrdgallery.com


Hoffwn i werthu Cymru yn fwy i'r llwyfan byd-eang, ac rwy'n bendant o'r farn na allai llawer o bobl yn gwneud hyn yn ogystal â galla i gwneud gyda fy mhrofiad. Rwy'n gwybod yr holl gysylltiadau rhyngwladol a fyddai'n ddefnyddiol yn ein hymdrech â'r enw da Cymru. Mae fy ffrind Carys Pugh D'Auria yn hyrwyddo Caerdydd dramor - Cardiff & Co. Nid wyf wedi cael unrhyw grant neu gymorth i wneud hyn ar gyfer Cymru. Efallai y gallwch chi helpu?






Wales Culture International/Welsh Culture International has been one of my most passionate interests for almost twenty years now.


I am a Cultural Anthropologist who through much intense university research in Göttingen, Germany, and in Cardiff learnt about the Welsh Culture in historic terms and the contemporary culture. I have research knowledge in this matter and practical experience.

I taught myself the Welsh language, and I now have been a fluent speaker for ten years. I have lived in Cardiff (when I lived in Pentyrch, Heol-y-Parc I was even a member of Plaid Cymru), Aberystwyth and in Machynlleth. I have attended the Eisteddfod Genedlaethol for the whole week over ten times, set up international art exhibitions from Wales and about Wales, belonged to the Cardiff German society, twice I edited Yr Angor in Aberystwyth, have done 13 episodes for a Welsh cultural podcast in German, worked in Sain Ffagan for a long while and wrote my MA thesis about this open-air museum in English for Goettingen University. I worked for the Archives Network Wales at the National Library of Wales for over three years. Wales 2.0 has been a great challenge for me! I am pleased to supply you only with some important website links that are promoting the Welsh culture internationally (please note that this is only a selection):


http://www.sub.uni-goettingen.de/archiv/ausstell/2008/wales.html
http://www.germanblogs.de/archive/author/Netty
http://www.kultura.lv/en/calendar/3787/
http://www.qype.com/search/find_by_tag?qype_query=walisisch
http://www.scribd.com/doc/7654404/Wales-Culture-Ethnoleg-Ewropeaidd-yng-Nghymru
http://www.arhivi.lv/index.php?1&61&view=news-detail&news_id=2284
http://twitter.com/welshculture
http://cy.wikipedia.org/wiki/Rhwydwaith_Archifau_Cymru



I would be grateful if you took a great look at the links. I have seen the debate on promoting the Welsh Culture on the Welsh stage in November. I agree with Janice Gregory, Labour, Ogmore, who stated that the arts landscape in Wales sometimes seems a cluttered one. Culture brings the tourists to Wales. Culture helps the economy. You said in the debate that you would hate to see duplicate efforts. I listened to Alun Cairns and Bethan Jenkins who also said that there is a lot of work to be done. Menna Richards talked about collaboration. This is often not the case. The marketing of it internationally is not good.

My partner Mark Robert Davey whose work I have been supporting as an agent has been struggling as a photographer from (and in) Wales. He showed exhibitions about Wales and from Wales internationally with much success paying for them himself. Here is the link to the website of the photographic work: http://www.mrdgallery.com


I would like to sell Wales more to the global stage, and I firmly believe not many people could do it as well as I could do with my background experience. I know all the international contacts who would be useful in our attempt with the Welsh reputation. My friend Carys Pugh D'Auria is promoting Cardiff abroad - Cardiff & Co. However, my means are limited.

Montag, 7. Dezember 2009

Freitag, 4. Dezember 2009

S4/Clic Cymru Hywel Williams

S4/Clic Cymru Hywel Williams

Good documentary about Wales, its culture today, a film by Hywel Williams from Caernarfon.
It is a bit provocative but I think Hywel Williams wants to help the Welsh Culture.

Always concentrating on the past is not good enough.

I have said this about the Welsh TV. It has improved though, S4C.

Mittwoch, 2. Dezember 2009

Sian Melangell Dafydd - Y trydydd peth

Sian Melangell Dafydd on Vimeo

Looking forward to reading this. Good video made by Sioned Puw Rowlands.

- Culture Colony

- Culture Colony

I met Pete Telfer yesterday. Well, he met me in Llys Maldwyn. He admired the photographs of Mark Robert Davey. He told me he works with the film camera mainly. He has done a lot of work for the BBC and S4C in Wales. Spent a good time together. Please take a look at Culture Colony.

SMALL COUNTRY - BIG CULTURE: Wales.

Just watched the whole debate on promoting the Welsh Culture Abroad; sent a letter to the Welsh Assembly. I wish there was more collaboration!

I have promoted the Welsh Culture for almost 20 years in Germany. The perception of Wales in Germany is very good.

Collaboration is extremely difficult sadly.

People like Andrew Green talk about these matters, when you suggest anything they do not want to know. They are often a hindrance rather than a help which is very difficult and sad. It is better to approach the government in Cardiff, Westminster and even Brussels directly, telling them in detail what difficulties artists here face.

I agree with Menna Richards that the talents should work together.

BBC - Democracy Live - Debate on promoting Welsh culture on the world stage

BBC - Democracy Live - Debate on promoting Welsh culture on the world stage


I have contacted the Assembly now re. this!

The perception of Wales in Germany is very good indeed!

People are aware of the Welsh brand, too.

Co-operation is needed.

I have promoted Wales Abroad for almost twenty years now. I had no support from Welsh institutions who could pay me for my services; individuals have been great.

Yes, the marketing of Wales internationally is very bad still!


What can I do?

There is no co-ordinated approach.